คนจีนมีแซ่หรือนามสกุลมากว่า 5,000 ปีแล้ว หนังสือ"ป่ายจยาซิ่ง" (ร้อยแซ่) ซึ่งแพร่หลายในสมัยโบราณเขียนขึ้นในสมัยราชวงศ์ซ่งเหนือ (ค.ศ. 960) หนังสือเล่มนี้รวบรวมแซ่พยางค์เดียวไว้ 408 แซ่ แซ่หลายพยางค์ 30 แซ่ รวมทั้งหมดเป็น 438 แซ่ ต่อมามีแซ่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ รวมทั้งหมดประมาณ 4,000–6,000 แซ่ แต่แซ่ที่ใช้จริงนั้นมีเพียงประมาณ 1,000 แซ่

          ชื่อ-สกุลของคนจีนแบ่งออกเป็นสองส่วนคือ ชื่อและแซ่ โดยจะเรียกแซ่นำหน้าแล้วตามด้วยชื่อ เวลาเขียนชื่อแซ่ด้วยสัทอักษรพินอินจะต้องเว้นวรรคระหว่างแซ่และชื่อ ตัวสะกดตัวแรกของแซ่และชื่อจะต้องเขียนด้วยตัวพิมพ์ใหญ่ แซ่ของคนจีนมี 2 แบบ ได้แก่ แซ่พยางค์เดียวและแซ่หลายพยางค์ โดยแซ่พยางค์เดียวมีมากกว่า ปัจจุบันแซ่พยางค์เดียวที่พบมากที่สุดได้แก่ แซ่หลี่ หวาง จาง หลิวและเฉิน ส่วนแซ่หลายพยางค์ซึ่งประกอบด้วยตัวอักษรสองตัวหรือสองตัวขึ้นไปนั้นมีน้อยมาก ที่พบมากที่สุดได้แก่ แซ่จูเก๋อ โอวหยาง ซือหม่า ตวนมู่ กงซุน เป็นต้น ตามธรรมเนียมปฏิบัติแล้ว คนจีนจะถือแซ่ตามบิดา มีเพียงส่วนน้อยเท่านั้นที่ถือแซ่ตามมารดา ผู้หญิงเมื่อแต่งงานแล้ว ก็ยังคงใช้แซ่เดิมของตน ไม่ต้องเปลี่ยนแซ่ตามสามี

          ส่วนชื่อของคนจีนนั้นมีทั้งชื่อพยางค์เดียวและชื่อสองพยางค์ ตัวอักษรตัวที่สอง(หรือสาม)ในชื่อสามพยางค์ของคนจีนจำนวนมากมักเป็นตัวอักษรที่บ่งถึงรุ่นในตระกูล(กล่าวคือชื่อของคนในตระกูลที่เกิดรุ่นเดียวกัน จะใช้ตัวอักษรตัวที่สอง(หรือสาม)ของชื่อเป็นตัวเดียวกัน) หรือมีความหมายพิเศษอื่นๆ

**บทความจาก CRI online**